EVENS (Frans Michiel Jozef Corneel)

Geneesheer en Gewoon Hoogleraar aan de RUCA (Rumst, 18.10.1919 - Antwerpen, 07.01.1981) Zoon van Corneel Pieter Evens en Elisa Dejonckheere; Gehuwd met Georgette Maryssael; 4 kinderen: Jan, Erika, Inge en Peter.


Na lager en middelbaar onderwijs aan verschillende instellingen begon hij medische studies in Gent in 1973; oorlogsomstandigheden dwongen hem deze te voltooien in Leuven, waar hij het Diploma van Doctor in de Genees-, Heel- en Verloskunde behaalde in 1944.
In aansluiting hiermede behaalde hij het Diploma van "koloniaal Geneesheer" aan het Prins Leopold Instituut voor Tropische Geneeskunde van Antwerpen.
Tijdens zijn studies werkte hij als "leerling-assistent" aan het Laboratorium voor Algemene Biologie van de Rijksuniversiteit Gent. Na zijn studies behaalde hij de titel van Licentiaat in de Biologische Wetenschappen, afdeling Dierkunde voor het Centraal Examenjury. Hij was Laureaat van de Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België in 1941 en van de Interuniversitaire Wedstrijd in 1946.    Hij werd erkend als Specialist in de Klinische Biologie. Hij vertrok naar Belgische Congo in 1947 en was er eerst verbonden als Laboratorium Geneesheer aan het Instituut voor Tropische Geneeskunde "Prinses Astrid" in Leopoldville, en dit vanaf 10 oktober 1947.    Hij werd er in 1950 benoemd tot Diensthoofd van de Afdeling Protozoologie en
Entomologie, en in 1953 tot Directeur van het Instituut. Hij was tevens co-Directeur van het "Bureau permanent interafricain de la tsétsé et de la Trypanosomiase", en dit vanaf 1953. Hij werd Directeur van het Provinciaal Medische Laboratorium van Bukavu in
1956. In 1957 werd hij benoemd tot Gewoon Hoogleraar aan de "Université Officielle du Congo Belge et du Ruanda-Urundi" te Elisabethville, waar hij bleef tot in 1959. In 1959 werd hij benoemd tot Docent, en in 1963 tot Gewoon Hoogleraar aan de Fakulteit der
Wetenschappen van de Rijksuniversiteit Gent, waar hij bleef tot 1965. Dat jaar werd hij op  eigen  aanvraag  overgeplaatst naar Antwerpen,  als  Gewoon  Hoogleraar in de "Algemene  Biologie  en  Dierkunde"  in de  Fakulteit  der  Wetenschappen van het
Rijksuniversitair Centrum Antwerpen (R.U.C.A.). Hij was de eerste Dekaan van de Faculteit  der Wetenschappen,  en  vervulde  die  functie  van   1965   tot   1967.  Zijn belangrijkste verwezenlijking is het oprichten van een centrum voor de kweek en het
experimenteel onderzoek van tseetseevliegen (Glossina) aan het R.U.C.A.
Hij werd in 1957 verkozen tot corresponderend lid van de Koninklijke Academie voor Overzeese Wetenschappen en in 1970 tot Titelvoerend lid. Hij werd Vast Secretaris van de Academie vanaf 1 januari 1977 en vervulde die functie tot hij om gezondheidsredenen moest vervangen worden in 1980.
Als Vast-Secretaris van de Academie had hij een belangrijke invloed op haar werking en haar uitstraling. Talrijke belangrijke werken werden tijdens zijn ambtsperiode gepubliceerd. Bij zijn vervroegd afscheid lagen nog verschillende waardevolle werken klaar voor publicatie.
Hij overleed na een langdurige ziekte op 7 January 1981. Zijn wetenschappelijk werk verliep ongeveer parallel in twee richtingen: enerzijds de Algemene Biologie en de Ecologie en anderzijds de bestrijding van de Afrikaanse Trypanosomiase bij de mens en het dier. Hierbij lag zijn belangstelling eerst bij de diagnose en de behandeling van de infectie bij de mens (Afrikanse Slaapziekte); maar verplaatste zich later naar de studie van de biologie van de overdragende vlieg (Tseetseevlieg of Glossina) met de bedoeling om de infectie te controleren door een ingreep op dit niveau. 59 wetenschappelijke publicaties staan op zijn naam.
Hij was lid van verschillende wetenschappelijke verenigingen; en ontving meerdere onderscheidingen; zowel nationaal als internationaal.


Belangrijkste wetenschappelijke publicaties: Evens, F. Le plancton du Lac Moëro et de la région d'Elisabethville. — Rev. Zool Bot Afric, 41: 233-277 (1949). — Neujean, G. & Evens F. Valeur pratique de l'hémoculture comme moyen de diabnostic dans la Trypanosomiase humaine à 71 gambiense. Bull Soc. Path. Exot., 45: 503-517 (1952). — Evens, F. & Niemegers, C. Recherches sur l'élevage et la biologie de Glossina palpalis martinii. Institut royal des Sciences naturelles de Belgique, 54 (2): 1-63 (1954). — Evens, F. Etude comparative entre des souches de T. gambiense de la région de Léopoldville et les souches provenant du foyer de Trypanosomiase à T. rhodesiense du Ruanda-Urundi. Ann. Soc. Belg. Méd. Trop., 36: 71-86 (1956). — Evens, F., Niemegeers, G. & Packhanian, A. Chemotherapy of Trypanosoma gambiense and Trypanosoma rhodesiense infections in guinea-pigs with Nitrofurazone Am. J. Trop. Med. Hyg., 6: 658-664 (1957). — Evens, F., Niemegeers, G. & Packhanian, A. Nitrofurazone Therapy on Trypanosoma gambiense sleeping sickness in man — Ibid., 6: 665-678 (1957). Evens, F. Recherches médicales. Livre blanc, apport scientifique de la Belgique au Développement de l'Afrique Centrale. Bruxelles, Académie Royale des Sciendes d'Outre-Mer (ARSOM) (1962). — Evens, F. Maladie du Sommeil à Trypanosoma rhodesiense au Rwanda-Burundi. Ann. Soc. B. Méd. Trop., 43: 843-852 (1963). — Evens, F. L'élevage des Glossines. Bull Org. Mond. Santé, 31: 521-525 (1964). — Evens, F. Projet de plan général del'organipsation de la lutte contre les trypanosomiases en Afrique. Vue d'ensemble de la situation; Comment y remédier? Mém. Acad. Roy. Sciences d'Outre-Mer (ARSOM) Nouvelle série XVII, 2: 1-55 (1965). — EVENS, F. Some aspects of the eradication of Tsetse flies by means of the sterile male technique 1st. International Symposium on Tsetsefly breeding under laboratory conditions and its pratical applications, Lisboa, 385-391 (1969). — De smet, W.H.O. & Evens, F. The influence of light and air on the purification of polluted water Hydrobiologia, 35: 494-544 (1970). — Molyneux D.H., Evens, F. & Van Der Vloedt, A. Review of problems of vectorial capacity of Glossiana in relation to sterile male release programmes. Ann. Soc. B. Méd. Trop., 62: 95-102 (1982).

september 1997.
L. Eyckmans.
 

Tomaison

Inst. roy. colon. belge
Biographie Coloniale Belge,
T. I, 1948, col. 1-3